“Adana” deyince akla sadece kebap gelmesin. Bu şehir, toprağının altında binlerce yıllık bir tarih, üstünde ise yüzyıllardır süregelen medeniyetlerin izini taşıyor. Gel, Adana’nın tarih boyunca nasıl bir yolculuk yaşadığına birlikte bakalım.”
🏺 1. Yumuktepe: Anadolu’nun Kalbi Burada Atmaya Başladı (M.Ö. 6000)
Adana’nın tarihi, neredeyse 8000 yıl öncesine uzanıyor. Yumuktepe Höyüğü’nde yapılan kazılar, buranın Anadolu’nun en eski yerleşim alanlarından biri olduğunu gösteriyor. Tarımın, yerleşik yaşamın ve ilk şehirleşmenin izleri burada yatıyor.
🛡️ 2. Hititlerin Kizzuwatna Krallığı
M.Ö. 2. binyılda, Adana “Kizzuwatna” olarak biliniyordu ve Hititler için stratejik bir bölgeydi. Hitit metinlerinde “Adania” olarak geçmesi, bu bölgenin önemini açıkça ortaya koyuyor.
🏛️ 3. Roma’nın Gölgesinde Yükselen Taşköprü (M.S. 4. yy)
Bugün Seyhan Nehri üzerindeki Taşköprü, Roma döneminde inşa edildi ve hâlâ kullanılıyor. Bu köprü, Adana’nın antik dünyanın önemli ticaret yollarından biri olduğunu ispatlar nitelikte.
✝️ 4. Bizans ve Kilikya Ermenileri Arasında El Değiştiren Topraklar
Bizans ve ardından gelen Kilikya Ermeni Krallığı dönemlerinde şehir, dini ve politik çatışmaların ortasında kalmıştı. Ancak bu dönem aynı zamanda farklı kültürlerin iz bıraktığı bir zaman dilimi oldu.
🕌 5. İslam’la Tanışma ve Arap Fetihleri (7. yy)
638 yılında İslam orduları Adana’ya ulaştı. Böylece şehir, İslam kültürüyle ilk tanışmasını yaşadı. Bu etki yüzyıllar boyunca hissedilecekti.
🏹 6. Selçuklular, Haçlılar ve Karanlık Yıllar
- ve 12. yüzyıllar arasında şehir, Selçuklular, Haçlılar ve Ermeni Krallığı arasında el değiştirdi. Bu kaotik dönem, şehir surlarının ve kalelerinin güçlendirilmesine neden oldu.
👑 7. Ramazanoğulları Dönemi: Adana’nın Altın Çağı
1352’de kurulan Ramazanoğulları Beyliği, Adana’yı sanat, kültür ve ticarette yükselen bir merkez haline getirdi. Özellikle camiler ve medreseler bu dönemde yükseldi.
⚔️ 8. Osmanlı’ya Katılış ve Eyaletleşme (1517 – 1608)
Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi sırasında Adana Osmanlı topraklarına katıldı. 1608’de doğrudan Osmanlı yönetimi altına alındı ve “Adana Eyaleti” kuruldu.
🚂 9. Sanayi Devrimi Rüzgarı: Pamuk, Tren ve Ticaret
- yüzyılda Adana, pamuk üretimi sayesinde ekonomik patlama yaşadı. Toroslar’ı aşan demiryolu hattı sayesinde bölge, Akdeniz’e ve dünyaya açıldı.
🇹🇷 10. Fransız İşgali ve Kurtuluş (1920 – 1922)
Mondros Ateşkesi sonrası Fransızlar tarafından işgal edilen Adana, 5 Ocak 1922’de halkın direnişiyle kurtuldu. Bu tarih her yıl Adanalılar için bir bayramdır: Kurtuluş Günü.
🎯 Sonuç: Adana Sadece Bir Şehir Değil, Bir Medeniyetler Mozaiği
Adana’nın tarihi, sadece taşlarda ve anıtlarda değil; mutfağında, dilinde, insanında, müziğinde ve ritminde yaşıyor. Bugün Adana’yı gezerken, bir yanda Roma’dan kalma köprünün üstünden geçerken diğer yanda bir Ramazanoğlu camisinde ezan sesi duyarsan şaşırma. Çünkü bu şehir, zamanın her katmanına bir iz bırakmış.
